Wat is Courgette?
Courgette is een groente die aan populariteit wint in Nederland en zeer gewild is als groente op de barbecue en in salades en pasta’s. De plant komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en behoort tot de familie van de meloenen, komkommers en pompoenen. Het is een vruchtgroente. Er zijn verschillende soorten en de kleur kan dan ook variëren van groen, geel of groenwit.
Buiten de courgette zelf is ook de bloem eetbaar en heerlijk door een salade.
Het is een zeer gezonde groente daar een courgette weinig calorieën bevat, geen vet en diverse soorten vitaminen. Een rijke toevoeging in een bewuste maaltijd.
Courgette kweken
Het kweken van een courgette is niet moeilijk. Eenmaal geleerd is het feitelijk zeer eenvoudig.
De Courgette heeft behoorlijk wat ruimte nodig om te kweken. Mocht je liefst wat minder ruimte kwijt zijn, kies dan voor een klimmende soort, dit geeft een halve vierkante meter ruimte besparing. Voor de niet klimmende soort, houdt rekening met een vierkante meter per plant.
Eerder dan eind mei de courgette zaaien is niet aan te bevelen buiten in de volle grond. Kies ervoor om dit al eerder te doen binnenshuis of in een verwarmde kas. Houdt er dan wel rekening mee dat de courgette heel snel groeit en verspenen zeer lastig is.
Hoe ga je te werk? Het stappenplan
1. Uitzaaien
Niet te vroeg uitzaaien is een ‘must’ voor succes. Eerder dan eind mei is niet aan te bevelen in de volle grond gezien de plant totaal niet tegen nachtvorst kan.
Kies ervoor om eerder te zaaien binnenshuis of in een kas. Houdt er wel rekening mee dat de courgette heel snel groeit en verspenen zeer lastig is en neem een potje wat groot genoeg is om het uitplanten te vergemakkelijken. (minimaal 10 cm)
De zaadjes van de courgette kiemen het beste nadat je ze laat voorweken in wat water (ongeveer een uur). Vul daarna een potje met kweekgrond en bevochtig dit goed. Druk er ongeveer 1cm diep een zaadje in. Het potje wordt afgedekt met keukenfolie en een donkere lap eroverheen. Zet het potje op de vensterbak en check het kiemproces geregeld. Binnen enkele dagen zal de kiem tevoorschijn komen en kan de folie eraf worden gehaald en de courgetteplant verder groeien.
Zaaien in de volle grond is ook mogelijk maar wordt pas aangeraden vanaf midden mei tot eind juni. Plaats het zaadje dan 2 cm onder de grond zodat het donker kan kiemen. Het zal dan langere tijd in beslag nemen eer de kiem de oppervlakte bereikt.
2. Verzorgen van de kiemen
De plant heeft veel zonlicht nodig en groeit erg snel. Zorg ervoor dat de plant het zonlicht direct opvangt en er niet naartoe dient te groeien. Houdt de temperatuur in de gaten en zorg dat deze niet te hoog wordt achter het glas. Zorg ervoor dat de temperatuur bij het ontkiemen minimaal 20 graden is (eventueel ondersteuning van de verwarming), nadat de kiem tevoorschijn is gekomen mag dit wat graden afnemen.
Geef niet teveel water, daar de kans bestaat dat de plant gaat rotten.
3. Uitplanten
Vanaf begin juni kan je beginnen met het afharden van de planten buiten.
Afharden houdt in dat je de planten geleidelijk laat wennen aan de buitentemperatuur en hun verblijf in een aantal dagen buiten laat toenemen. Je geeft ze meer water. Na een paar dagen mogen ze buiten blijven staan als de temperatuur niet onder de 10 graden zakt.
Het uitplanten is pas mogelijk wanneer er geen gevaar meer is voor vorst aan de grond. De nachttemperatuur bepaalt feitelijk het moment van uitplaten en staar je hierbij niet blind op de IJsheiligen. Beter het zekere voor het onzekere, want een nachtvorst overleeft de courgetteplant niet.
Zet de planten bij voorkeur in de buurt van een klimrek zodat je ze op kunt binden. (Tenzij je voor een niet klimmende soort kiest en graag de plant laag laat groeien.)
4. Verzorgen van de courgetteplant
Bij het uitplanten is gelijk het toevoegen van een flinke schep compost aan te bevelen daar ze veel voeding nodig hebben. Bij gebrek aan oude koemest voldoen een aantal bananenschillen (fijngesneden), koffiedik en fijngestampte eierschalen hiervoor. Of kies voor kant en klare compost.
Daarna is het onderhoudt beperkt tot het goed vochtig houden van de grond en het leiden van de plant langs het klimgaas.
De courgette bevrucht zichzelf. De mannelijke, wat langer gesteelde bloemen ontstaan veelal eerst en bevruchten dan de vrouwelijke bloemen die al een soort vruchtbeginsel hebben.
LET OP: De plant is zeer gevoelig voor kruisbestuiving van familiare planten.
Voorkom dit door zelf te zorgen voor de verstuiving (met een kwast het stuifmeel van de mannelijke bloem op de stampers van de vrouwelijke bloem aanbrengen) en daarna de bevruchtte knoppen tijdelijk af te schermen. Ook dienen de vrouwelijke bloemen al voor de bloei met vliesdoek te worden afgeschermd zodat insecten niet per ongeluk toch kunnen zorgen voor kruisbestuiving. Het afdekken mag worden gestaakt als de courgette begint te groeien.
5. Beschermen
Meeldauw is de meest voorkomende ziekte bij courgetteplanten. Voorkom uitbreiding door de aangetaste bladeren te plukken en pas eventueel een zwavelbehandeling toe.
TIP: Er zijn ook soorten te verkrijgen die resistent zijn tegen deze grote boosdoener.
6. Plukken
Pluk de courgettes wanneer ze nog klein zijn. Dan is de smaak het allerlekkerst. Als de courgettes te lang blijven hangen groeien ze uit tot grote vruchten die meer water dan smaak bevatten. Bij regelmatige oogst kan een plant wel tot 30 courgettes per seizoen leveren.
De ideale oogstgrootte is 15-20 cm. Haal de courgette met een draaibeweging van de plant af. Indien de courgettes groter zijn is consumptie enkel mogelijk als ingrediënt in de soep.
7. Zaad kweken
Voor het verkrijgen van zaad voor nieuwe teelt dient de courgette helemaal uit te groeien aan de plant. Ze worden erg groot en verharden en de schil verkleurt.
Haal de zaden uit de courgette en gooi de rest van de courgette weg. Oogst alleen de bolle volgroeide zaken. Was deze goed en droog ze. Leg ze daarna nog een week te drogen op keukenpapier.
WAARSCHUWING: Het voorkomen van kruisbestuiving is lastiger dan het lijkt. De kans dat je een gekruiste soort zaad afneemt is groot en er zijn ook soorten die na kruisbestuiving giftig kunnen zijn. Voorkom dit door elk jaar nieuwe zaden aan te schaffen die op professionele wijze zijn gekweekt of zorg voor een totaal kruisbestuiving loze kweekomgeving.
Zelf de zaden van courgette planten zaaien?
Het zelf kweken van courgettes is bij het volgen van deze stappen goed te doen. Zorg jij zelf vanaf nu voor lekkere verse courgettes uit eigen tuin?